Van de bravoure van begin dit jaar is weinig meer over. Investeringsmaatschappij Verenigde Nederlandse Compagnie (VNC) moet toegeven dat de halfjaarresultaten “teleurstellen”

Het minibeursfonds behaalde in de eerste helft van het jaar een bedrijfsresultaat (ebitda, winst voor belastingen, rente en afschrijvingen) van minus 808 duizend euro op een omzet van 13,4 miljoen euro.

Dat resultaat is ver verwijderd van de, halverwege maart nog door VNC herhaalde, belofte om voor heel dit jaar minimaal 1,5 miljoen euro (op ebitda-niveau) te verdienen. Het halfjaarbericht rept met geen woord meer over deze verwachting, die de op 5 juli plots opgestapte Schaaij vaak noemde om beleggers te laten warmlopen voor VNC.

De vorige week in een speciale aandeelhoudersvergadering benoemde nieuwe bestuursvoorzitter, Raymond van Riele, benadrukt in het bericht “geen invloed te hebben gehad” op de halfjaarcijfers.

“Het vorige bestuur miste ervaring in de energie- en agrarische branche [...]”, aldus Van Riele die verder liet optekenen dat “de resultaten over het eerste halfjaar van 2017 van VNC aantonen dat de aanpak van het bestuur van DGB Groep voor de overname van 2 januari 2017 de juiste was”.

 

Energie slechtst

Begin dit jaar nam VNC drie bedrijven over van Logtenberg. Kort gezegd kreeg verkoper Logtenberg in ruil voor het inbrengen van zijn bedrijven een pakket vers bijgedrukte VNC-aandelen en een bescheiden som van 371 duizend euro (totale transactiewaarde 10,8 miljoen euro). Ook werd Logtenberg, in plaats van een directeur die veel met operationele zaken bezig was, commissaris bij het beursbedrijf.

Dat blijkt een slechte zet. Het halfjaarbericht spreekt van “teleurstellende” resultaten, vooral bij de energietak die zich bezighoudt met leveren van groene stroom aan boeren en particulieren.

Dat onderdeel is met een omzet van 12,6 miljoen euro op een totaal van 13,4 miljoen euro in de eerste helft van 2017 veruit het grootst van de drie bedrijven. In de eerste helft van het jaar bleef onderaan de streep een negatief bedrag van 680 duizend euro over. Het ebitda-resultaat van minus 630 duizend euro was niet veel beter.

Van Riele legt de schuld bij Upt Hiddema, die vijf maanden geleden door het toenmalige bestuur werd aangetrokken als bestuurder van VNC’s dochterbedrijven. In een handelsupdate van mei, waar overigens al werd aangekondigd dat de integratieklus van de drie bedrijven lastiger bleek dan verwacht, werd Hiddema nog geprezen voor zijn “bestuurlijke ervaring en deskundigheid op het gebied van overnames en integratie van ondernemingen”

In het halfjaarbericht is nu te lezen dat Hiddema volgens Logtenberg en Van Riele “ervaring miste in de energiebranche”. Dit zou zich hebben geuit in significant hogere inkoopkosten waardoor de (bruto)marge 4 ton euro lager uitviel dan waarop eerder werd gerekend.    

Nu Hiddema begin juli is vertrokken en het onderdeel inmiddels weer wordt geleid door het management van voor de overname door VNC is de verwachting van het management dat “in de loop van 2017 de brutomarges weer zullen stijgen”.

 

Niets ontplooid

Van de andere twee onderdelen draagt alleen De Groene Belangenbehartiger – dat onder meer een keurmerk voor scharrelvlees exploiteert – positief bij aan het bedrijfsresultaat (ebitda: 140 duizend euro).

Het derde bedrijf, Renewables b.v., heeft in de eerste helft van het jaar “geen ruimte gehad om activiteiten te ontplooien”, zo stelt het halfjaarbericht. Hierdoor boekte het onderdeel een verlies van 160 duizend euro op een omzet van 3 ton euro. Van Riele verwacht wel dat het resultaat in de tweede helft van het jaar “significant gaat stijgen”.

Voor 2017 wordt overigens geen concrete financiële verwachting meer afgegeven. Maar ceo Van Riele probeert de moed er in te houden.

In de onlangs gehouden aandeelhoudersvergadering liet de topman weten dat VNC moet groeien naar een onderneming met 100 miljoen euro omzet. Het nieuwe motto van VNC moet die ambitie onderstrepen; “Alleen ga je sneller, samen kom je verder”.

Ook zou worden overwogen de naam VNC te veranderen in iets dat “beter past bij de activiteiten van de onderneming”.

 

Noorderzon

Met uitzondering van Logtenberg – inmiddels de enig overgebleven commissaris van het bedrijf – zijn alle mensen achter de oprichting van VNC eind 2015 vertrokken.

Bestuursvoorzitter Schaaij en commissarissen Ron van Veldhoven en Tjerk de Vries (president-commissaris) stapten recent op. Zeker nu blijkt dat de door VNC gepleegde overnames vooralsnog teleurstellen, is de vraag hoe een belegger de leegloop uit de bestuurskamer moet interpreteren. Het feit dat de functionarissen ook nog eens midden in hun benoemingstermijn afzwaaiden roept extra vragen op. Voor Van Veldhoven geldt zelfs dat hij pas sinds december vorig jaar aan boord was als commissaris.

De beurskoers van VNC is sinds het hoogtepunt in oktober vorig jaar – toen beleggers zich onder meer het hoofd op hol lieten brengen door de ebitda-belofte van 1,5 miljoen euro voor 2017 en mogelijk uitzicht op dividend – bijna gehalveerd.

 

Opmerkelijke kwijting 

In de bijzondere aandeelhoudersvergadering van 23 augustus 2017 kregen de inmiddels vertrokken bestuurder en de twee commissarissen decharge – goedkeuring voor het gevoerde beleid en gehouden toezicht – voor boekjaar 2017. Aangezien Schaaij op dat moment bijna 45 procent van de VNC-aandelen in bezit had was dit niet meer dan een formaliteit.

Zo hebben de opgestapte functionarissen al kwijting op zak nog voordat de eerste halfjaarcijfers na de overname naar buiten kwamen. Een dechargevoorstel wordt normaliter pas na afloop van het boekjaar gevraagd als de aandeelhouders de beschikking hebben over de jaarrekening met een verklaring van de accountant.

De decharge van de vertrekkende bestuurders en commissarissen geldt echter alleen voor de feiten die op het moment van kwijting bekend waren, zo volgt uit de wet. De halfjaarcijfers – en de forse kritiek van het nieuwe bestuur van VNC – waren aandeelhouders ten tijde van de bijzondere vergadering op 23 augustus nog niet bekend.

Het is wonderlijk en hoogst ongebruikelijk dat de oude functionarissen decharge durfden te vragen terwijl waarschijnlijk is dat zij er al op de hoogte van waren dat de financiële resultaten absoluut niet in de buurt kwamen van de door hen afgegeven verwachting. Dergelijke praktijken passen ook niet binnen de Nederlandse normen voor goed ondernemingsbestuur.

Schaaij en commissaris Van Veldhoven, de oud-bestuurder en grootaandeelhouder van Vivenda die fortuin maakte met de verkoop van aandelenleaseproducten, hebben een verleden met omgekeerde overnames. Beide heren hadden in 2013 al de Groningse afvalverwerker Inverko ondergebracht in de lege beurshuls Vivenda.  

Inverko ging in 2016 over de kop. Het fonds heet inmiddels Phelix en wordt gerund door Selwyn Duijvestein, die zich met het door hem gerunde fonds MountainShield begin dit jaar ook inkocht bij VNC. De eigenaar van MountainShield blijkt volgens het openbare register van de AFM ruim 12 procent van de VNC aandelen te hebben.

 

Aandeelhouder 

Begin juli werd een nieuwe overname aangekondigd van drie bedrijven (DegroSolutions, Corilus Veterinary Nederland en CV België) die ook al in handen zijn van Logtenberg (transactiewaarde 5 miljoen euro). 

Doordat de overname wordt gefinancierd met de uitgifte van 2,5 miljoen nieuwe aandelen zal het belang van Logtenberg in VNC toenemen tot 60 procent. Schaaij ziet zijn belang dalen tot 30 procent. Doordat MountainShield een belang heeft, is nog een beperkt aantal aandelen in handen van onbekende kleine beleggers.